Χθες (20/12/23) ανακοινώθηκε και επίσημα η αύξηση του εθνικού κατώτατου μισθού από 1/1/2024. Πολλοί έτρεξαν να πανηγυρίσουν (ή και να καταδικάσουν) την “γενναία” αύξηση των €60, από €940 σε ένα ωραίο, στρόγγυλο, τετραψήφιο 1000ρικό (μεικτά πάντα προφανώς). Εμείς, γνωστές γιορτοχαλάστρες, είπαμε να δούμε τα πράγματα λίγο πιο προσεκτικά πριν ανοίξουμε σαμπάνιες.
Καταρχάς, το 60ευρο θα το “απολαύσουμε” αφού κλείσουμε 6μηνο στην ίδια δουλειά. Για πρώτη φορά η ίσοτιμη αναλογία μισθού πρόσληψης και μισθού μετά από εξάμηνη υπηρεσία έσπασε – ο μισθός πρόσληψης αυξήθηκε κατά 1.7% (συγκεκριμένα 1.69% για τους μερακλήδες), από €885 σε €900 δηλαδή. Οι ιθύοντες παρέβλεψαν (προφανώς όχι κατά λάθος) το γεγονός πως στις δουλειές που πληρώνουν τον κατώτατο υπάρχει μεγάλη ανακύκλωση εργαζομένων, που υποβοηθάται από το γεγονός πως στους πρώτους 6 μήνες ο εργοδότης μπορεί να σε απολύσει με το έτσι θέλω άνευ λόγου και αιτίας (η λεγόμενη δοκιμαστική περίοδος, για το μάκρος της οποίας μετράμε ήδη δύο καταδίκες από το Συμβούλιο της Ευρώπης για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων). Ο μισθός πρόσληψης είναι ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ κατώτατος, και μέχρι να ταυτιστεί με το μισθό μετά από εξάμηνη εργασία πολλές από μας θα πρέπει να ξεχάσουν τις σαμπάνιες και να αρκεστούν σε ττοππουζόκρασο και αν.
Ακολούθως, αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με την φρέσκα φρέσκα ετήσια Έκθεση για την Οικονομία και της Απασχόληση του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου της ΠΕΟ (την οποία είχε στα χέρια του το Υπουργείο Εργασίας), ο κατώτατος θα έπρεπε να αυξηθεί στα €1043 για να εναρμονιστεί με την αναλογία κατώτατου μισθού/μέσου κατά κεφαλήν εισοδήματος, που ισχύει στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, και αυτό δεδομένου πως ΘΑ ΛΗΦΘΕΙ ΥΠΟΨΙΝ η διαφορά στα επίπεδα παραγωγικότητας της Κύπρου με αυτές τις χώρες, αλλίως το ποσό ανεβαίνει στα €1090 (να θυμίσουμε πως η ΕΕ δήλωνε από πέρσι πως ο κατώτατος στην Κύπρο έπρεπε να οριστεί από την αρχή στα €1000). Αν αυτά τα ποσά φαντάζουν ψηλά, σημειώστε πως, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, για να καλύψει την πτώση της αγοραστικής αξίας του μισθού των τελευταίων 3 χρόνων, ο κατώτατος μισθός θα έπρεπε να οριστεί στα €1081.
Μιας και μιλήσαμε για αγοραστική αξία, πέσαμε (not) από τα σύννεφα που πάλι ΔΕΝ συνδέθηκε ο κατώτατος με την ΑΤΑ (έστω και κουτσουρεμένη). Επίσης, μείναμε εμβρόντητες που και πάλι ΔΕΝ ορίστηκε κατώτατος μισθός ωριαία (ήταν κόκκινο πανί για τους εργοδότες, που θέλουν να μας πληρώνουν το ίδιο είτε δουλεύουμε 38 είτε 48 ώρες την βδομάδα, είτε πενθήμερο είτε εξαήμερο). Η λέξη ΞΕΦΤΙΛΑ είναι λίγη (προφανώς μιλάμε για τον ευτελισμό του κατώτατου μισθού ως μέσο αποκατάστασης του βιοτικού επιπέδου και των κοινωνικών ανισοτήτων που σχετίζονται με το εισόδημα, και επ’ ουδενι δεν θεωρούμε ξεφτιλισμένα καθάρματα τους εργοδότες και το κράτος τους).
Οποία έκπληξις, οι εξαιρέσεις παραμένουν – οικιακές εργάτριες, εργαζόμενοι στην αγροκτηνοτροφία (μετανάστριες και μετανάστες δηλαδή), όπως και ο κλάδος της ναυτιλίας εξαιρούνται από το διάταγμα. Επίσης εξαιρούνται οι εργαζόμενοι στην ξενοδοχειακή βιομηχανία, κάτι που με τον κατώτατο που ίσχυε φέτος ήταν θετικό (η συλλογική σύμβαση στα ξενοδοχεία απέκτησε καθολική και νομική ισχύ το 2020, και περιλάμβανε κατώτατους πιο ψηλούς από αυτόν που ορίστηκε πέρσι), αλλά με τον νέο χρόνο οι πιο χαμηλόμισθοι ξενοδοχοϋπάλληλοι θα πληρώνονται κάτω από τον κατώτατο. Ας ελπίσουμε πως αυτή η συνθήκη, που αφορά εργαζόμενους και σε άλλους κλάδους των οποίων οι συλλογικές συμβάσεις ορίζουν χαμηλότερους μισθούς, θα οδηγήσει σε περαιτέρω διάβρωση της καταραμένης εργατικής ειρήνης που ριμάζει τις ζωές μας.
Όλα τα παραπάνω, μεσά σε συνθήκες όλο και αυξανόμενης κερδοφορίας για τις επιχειρήσεις, και με την απασχόληση σε πολύ υψηλά επίπεδα (σχεδόν αποκλειστικά ανεργία ισορροπίας) – τι περίεργό, τόσοι και τόσοι ακαδημαϊκοί και εργοδότες έσκουζαν πέρσι πως η καθιέρωση κατώτατου μισθού θα εκτόξευε την ανεργία στα άστρα… Α, και που ‘σται, σε 2 χρόνια πάλι θα αναπροσαρμοστεί ο κατώτατος, με τον πληθωρισμό να καλπάζει!
Καλές γιορτές είπαμε;